به گزارش قدس آنلاین، ابراهیم فروزش از آن دست فیلمسازانی است که نام و کارنامهاش با سینمای کودک و نوجوان عجین شده است. او فعالیت هنری خود را از سال 1349 در مرکز سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد. پس از انقلاب، به کارگردانی روی آورد و در نخستین تجربه بلند سینماییاش، فیلم «کلید» را بر اساس فیلمنامهای از عباس کیارستمی ساخت. وی برای ساخت فیلم دومش که «خمره» نام داشت، به سراغ داستانی از هوشنگ مرادی کرمانی رفت و این فیلم برای اولین بار در سینمای ایران موفق به کسب جایزه یوزپلنگ طلایی از جشنواره فیلم لوکارنو شد.
فروزش در ادامه مسیر فیلمسازی خود نیز هیچگاه از قشر کودک و نوجوان غافل نشد و آثار دیگری مانند: «مرد کوچک»، «بچههای نفت»، «هامون و دریا»، «زمانی برای دوست داشتن»، «سنگ اول» و «شیر تو شیر» را کارگردانی کرد.
اینک در آستانه روی کار آمدن دولت سیزدهم، به سراغ این کارگردان و نویسنده سینمای ایران رفتیم و با او درباره اهم انتظارات و مطالباتش از دولت آینده به گفتوگو نشستیم.
فروزش ضمن اشاره به مطالبات سینماگران از دولت آینده به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم گفت: همانطور که میدانید من در زمینه سینمای کودک و نوجوان کار میکنم و طبیعی است که این قشر، مسائل و چالشهای اجتماعی خاص خودشان را فارغ از مسائل آموزشی و تربیتی و موضوعاتی که به رشد آنها مربوط است، داشته باشند.
وی افزود: انتظار من از دولت آینده این است که به نحوی بایسته و شایسته از تهیه، تولید و اکران فیلمهای کودک و نوجوان در سینما حمایت کند. دولت سیزدهم باید به معنای حقیقی کلمه پیگیر این مهم باشد که کودکان امروز ایران چه نیازها و اولویتهایی دارند. بدون تردید اگر بخواهیم این نیازها و اولویتها را فهرست کنیم، در مجال این گفتوگو نمیگنجد.
فروزش ادامه داد: لازم است دولت بعدی زمینه و امکان طرح نیازهای امروز کودکان و نوجوانان ایران را به نحوی شایسته و فراگیر فراهم کند. سپس با نگاهی صحیح و منطقی به متن این نیازها وارد شود و آنها را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد. گام بعدی آن است که فیلمنامههای مقتضی و متناسب با این نیازها نگاشته شود و تهیهکنندگان بهخصوصی که انگشتشمار هم نباشند، عهدهدار ساخت این فیلمنامهها شوند.
کارگردان «خمره» اضافه کرد: ضروری است که بخش خصوصی و دولتی به اتفاق یکدیگر همت کنند تا تولیدات سینمای کودک و نوجوان در کشور ما افزایش و رونق پیدا کند. همچنین لازم است که پخشکنندهها امکان اکران این قسم فیلمها را تسهیل کنند و در نهایت سینمادارها هم به میزان کافی چنین فیلمهایی را در سالنهایشان به اکران درآورند.
فروزش در بخش دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به لزوم قوام عدالت در دسترسی به سینما و تماشای فیلم در اقصی نقاط جغرافیای ایران، گفت: کودکان و نوجوانان ساکن در تمام نقاط ایران به ویژه آنهایی که در مناطق محروم سکونت دارند، باید به نحو کامل و کافی از سینما بهرهمند شوند و بتوانند مخاطب آثار سینمایی قرار گیرند؛ به ویژه مخاطب آن دسته از آثاری که با محور و مضمون کودک و نوجوان ساخته میشود. به اعتقاد من لازم است که یک پویش و خیز اجتماعی بزرگ و قابل توجه از حیث تهیه و پخش در سینمای کودک و نوجوان ما شکل بگیرد و تداوم پیدا کند.
کارگردان «زمانی برای دوست داشتن» یادآور شد: در کشور ما حدود 30 الی 35 میلیون کودک و نوجوان زندگی میکنند. این قشرِ در حال رشد، به اقسام گوناگون حمایت نیاز دارد؛ حمایتهایی از جنس حمایت روحی، فکری و پرورشی. فارغ از مسائل روزمره ما که شامل گرانی و امثالهم است، باید گفت که کودکان امروز ما آنطور که بایسته و شایسته است، پرورش پیدا نمیکنند. در برخی روستاها و مناطق محروم، کودکان و نوجوانان ما از حیث تغذیه وضعیت مناسبی ندارند. دولت باید برای تغییر این وضعیت دست به کار شود و در این راستا اقدامات لازم را انجام دهد.
فروزش تصریح کرد: نکته مسلم این است که کودکان و نوجوانان امروز ما به مثابه یک قشر عظیم و پرظرفیت اجتماعی، آیندهسازان کشورمان هستند. هرچه به این قشر عظیم خوراک بیشتر و بهتری داده شود و آنها بتوانند از خوراک ارائه شده تغذیه بهتر و مناسبتری داشته باشند، به همان نسبت نیز قادر خواهند بود آینده درخشانتری را برای ایران رقم بزنند. یکی از مهمترین خوراکهایی که میتوان به این قشر مهم ارائه داد، سینما و تولیدات سینمایی مناسب است.
وی یادآور شد: سینما فارغ از کارکردهای تفریحی و سرگرمکننده خود، قادر است برای کودکان دستاوردهایی ارزنده و بالنده به ارمغان بیاورد. سینما میتواند به کودکان و نوجوانان ما آموزش و آگاهیهای ضروری را به منظور ساخت فردایی بهتر و روشنتر ارائه و به آنها خودباوری، انگیزه و اراده لازم برای ساخت فردایی درخشان را تزریق کند.
کارگردان «شیر تو شیر» با اشاره به عشق و علاقه وافر جوانان و نوجوانان ایرانی به سینما خاطرنشان کرد: گاهی فرصتهایی دست میدهد که بتوانم تعدادی از فیلمهای کوتاهی که توسط جوانانمان ساخته شده است را تماشا کنم. پس از تماشای کارهای این جوانان، متوجه میشوم که اینها چه سرمایههای عظیم و چه نیروهای بالفعل ارزشمندی هستند و میتوانند در آینده نزدیک برای سینمای ایران مفید باشند و این سینما را بسازند. در جشنوارههای فیلم کوتاه نیز به کرات آثار ارزنده این جوانان را میبینیم. بسیاری از این جوانان مستقیما به سینمای بزرگسال متصل نمیشوند؛ بلکه به دلیل عشق و علاقهای که به سینمای کودک دارند، کار فیلمسازی خود را با ساخت آثاری در حوزه کودک و نوجوان آغاز میکنند. چرا نباید دستی وجود داشته باشد که از این جوانان مستعد و پرانگیزه حمایت کند؟
برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم از دهمین جشنواره فیلم فجر عنوان کرد: اولین و مهمترین خوراکی که باید برای این طیف از جوانان فراهم کرد، سرمایهگذاری است؛ در این راستا هم سرمایهگذاری مادی و هم سرمایهگذاری معنوی ضروری است. اکنون بخش خصوصی آنطور که باید و شاید تمایلی برای حمایت از سینمای کودک و نوجوان از خود نشان نمیدهد؛ چراکه نگاهش به سینما نگاه دخل و خرج است و باید سرمایهای که صرف میکند دوباره به سویش بازگردد. سینمادارها هم چنین نگاهی دارند و اولویت برای آنها پر شدن سالنهایشان است.
وی مطرح کرد: باید نگاه و بررسی کنیم که چه نیازهایی داریم؟ مشکلات کنونی ما نیاز به راهکارهایی دارد که به شکلی مهندسیشده طراحی و ترسیم شوند. لازم است انسانهای آگاه و دلسوز کنار هم بنشینند و درباره اینکه برای کودکان و نوجوانان آیندهساز این مرز و بوم چه باید کرد، تصمیمگیری کنند. البته این تصمیمگیریها صرفاً نباید در حوزه کلام محدود شود؛ بلکه باید گامها و اقدامات عملی جدی برداشته شود. لازم است سرمایهگذاریهای مادی و زیرساختی به میزان کافی انجام شود تا آن معنویتی که ما میخواهیم، حاصل شود.
فروزش بیان کرد: دولتها همواره میآیند و میروند. ممکن است در آغاز حضورشان شعارهایی هم بدهند اما متأسفانه فردا این شعارها به فراموشی سپرده شود. آیا ما میتوانیم این تودههای عظیم مردمی را به فراموشی بسپاریم؟ مسلما خیر.
این کارگردان و فیلمنامهنویس سینمای کشور ادامه داد: سینما فارغ از کارکردهای تفریحی، سرگرمکننده و نشاطآفرینی که برای کودکان به دنبال دارد، در زمره تأثیرگذارترین عناصری به شمار میرود که میتواند روی قشر کودک و نوجوان کارگر واقع شود و زندگی و آینده آنها را بسازد. اگر به واسطه سینما واقعیتهای لازم را به کودکان نشان دهیم، آنها آگاهی بیشتر و افق نگاه وسیعتری پیدا خواهند کرد.
نمایی از فیلم «زمانی برای دوست داشتن»
کارگردان «سنگ اول» ضمن تأکید بر لزوم سرمایهگذاری روی سینمای کودک و نوجوان، افزود: اگر از سوی دولت سرمایهگذاریهای لازم روی سینمای کودک و نوجوان انجام شود، بخش خصوصی نیز تدریجاً تمایل پیدا خواهد کرد که در این حوزه ورود و فعالیت کند. در ادامه سینمادارها نیز مایل خواهند شد که سانسهای ویژه و مشخصی را به اکران آثار حوزه کودک و نوجوان اختصاص دهند. این یک زنجیره با حلقههای به هم متصل است که باید ظرفیتهای موجود در هر یک از حلقهها فعال و بالفعل شود.
فروزش تصریح کرد: بارها گفته شده است که برگزاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان ربطی به تولید فیلم در حوزه کودک و نوجوان ندارد. جشنواره صرفاً یک رویداد هنری سالانه است که چند فیلم اثرگذار حوزه کودک و نوجوان را انتخاب و از سازندگان این فیلمها تقدیر میکند و بعد هم فراموش میشود.
وی تأکید کرد: باید حرکت و اقدامی محکم، ریشهای و سیستماتیک در سینمای کودک و نوجوان ما آغاز شود که با آمد و رفت دولتها نه خللی در آن ایجاد و نه به دست فراموشی سپرده شود. برای این منظور، اگر بودجه خاصی لازم است، تخصیص پیدا کند و اگر لازم است افراد مشخصی پیشران و عهدهدار این حرکت شوند، مشخص و معرفی شوند.
نمایی از فیلم «هامون و دریا»
این کارگردان سینما خاطرنشان کرد: لازم است بار دیگر تأکید کنم که ما کارگردانان جوان و مستعد بسیار خوبی داریم. فیلمهای کوتاهی که از آنها میبینیم، گواه روشنی بر این توانمندی و استعداد است. این جوانان که با زحمت زیاد و بودجه اندک آثار شایستهای را خلق میکنند، تشنه ساخت فیلماند و لزوما ساکن تهران و دیگر کلانشهرها هم نیستند؛ بلکه بسیاری از آنها در روستا و آبادیهای دوردست زندگی میکنند. بدون تردید اگر از این جوانان حمایتهای لازم به عمل آید، قادر خواهند بود دستاوردهای بزرگی را برای سینمای ایران رقم بزنند. چرا نباید از این ظرفیت عظیم بهرهبرداری شود؟
فروزش تأکید کرد: حمایتی که ما از آن صحبت میکنیم، نباید از جنس حمایتهای مقطعی و لحظهای باشد؛ این حمایت باید پایا و مستمر باشد؛ باید حمایتی باشد که پایههایش با تغییر مدیران و مسئولین ذیربط فرونریزد. این حمایت باید در قالب حرکتی وسیع و مؤثر صورت پذیرد و ذیل آن آدمهای خبره به کار گرفته شوند تا با نقشههای فنی و دقیقی که ترسیم میکنند، بتوانند آینده سینمای کودک و نوجوان ما را بسازند. در این صورت است که چنین حرکتی قادر خواهد بود به سینمای کودک و نوجوان ما جان دهد.
وی که این روزها بر پروژه سینمایی «پلو خورش» متمرکز است، در پاسخ به این پرسش که وضعیت ساخت این فیلم سینمایی در چه مرحلهای قرار دارد، گفت: هنوز به مرحله ساخت نرسیدهایم؛ فعلاً در حال کار کردن روی فیلمنامه هستیم تا ببینیم در آینده چه خواهد شد.
نظر شما